vrijdag 30 december 2016

Een Mann van Rindert Kromhout

Een MannEen Mann by Rindert Kromhout
My rating: 4 of 5 stars

Het is moeilijk om een boek te beoordelen waarvan je na een paar pagina's al weet dat je niet tot de doelgroep behoort. Normaal gesproken lees ik dan niet verder, maar dit keer kon ik dat niet omdat ik een van de coördinatoren van de Hebbanleesclub Een Mann was. Het boek stond aangekondigd als literaire roman, maar het is, wat mij betreft, een Young Adultroman. Dat zeg ik op basis van de toon, schrijfstijl én opzet van het boek.

Kromhout heeft er voor gekozen om een groot deel van het boek 'door de 19-jarige Klaus Mann' te laten schrijven in de vorm van een roman geworden brief aan zijn vader. Er is een proloog, en er zijn intermezzo's die zich in het 'nu' afspelen die de briefroman zo nu en dan even afwisselen. Die opzet werkt geweldig goed.... tenzij je Klaus Mann kent van boeken als Het keerpunt of Mefisto of uit andere boeken over hem of zijn familie. Rindert Kromhout heeft er voor gekozen, en terecht natuurlijk, om niet de schrijfstijl van Klaus na te doen, omdat dat absoluut zou zijn mislukt.

Dat maakt voor mij dit boek zo moeilijk om te beoordelen... ik ken de familie Mann uit andere boeken, van andere boeken... ik heb bijvoorbeeld Mefisto van Klaus Mann gelezen en daarom geloof ik dit boek niet. Dit kan nooit grotendeels door Klaus geschreven zijn, ook niet door de fictieve Klaus. Aan de andere kant weet ik, door de reacties en de zeer levendige discussies die ontstonden in het café en op de diverse discussiepagina's van de leesclub, dat dit een uitstekend boek is om kennis te maken met de familie Mann, hun schrijven, hun tijd van leven, met Klaus zelf natuurlijk en de boeken die door de diverse leden van de familie geschreven zijn. Dan moet dit een goed boek zijn. Dan heeft Kromhout zijn doel bereikt, want de nieuwsgierigheid van de mensen die de Mannen nog niet of nauwelijks kenden is opgewekt en ze gaan gelezen worden!

En daarom, daarom toch vier sterren, hoewel dit niet mijn boek is en ik de eventuele vervolgen niet zal gaan lezen.

(Bovendien heb ik inmiddels Het keerpunt van Klaus opgesnord, net als De onderdaan van Heinrich, die beide al lange tijd ergens tussen al die andere nog te lezen boeken stonden te wachten.... komend jaar gaan ze gelezen worden. Zeker weten!)

View all my reviews

Economix van Michael Goodwin, getekend door Dan E. Burr

Economix: How and Why Our Economy Works (and Doesn't Work), in Words and PicturesEconomix: How and Why Our Economy Works (and Doesn't Work), in Words and Pictures by Michael Goodwin
My rating: 5 of 5 stars

‘Wij zijn burgers van een democratie', zegt de stripversie van Michael Goodwin op een van de eerste pagina's van Economix. 'De meeste kwesties waar we over stemmen zijn economische kwesties. Het is onze verantwoordelijkheid om te begrijpen waar we over stemmen.’

Zo begint het voorwoord van het leukste boek over economie ter wereld. Het leukste én begrijpelijkste! Een groter compliment is er niet voor Michael Goodwin en Dan E. Burr, want zoals Jos de Blok (oprichter van Buurtzorg) in een interview ooit zei: ‘Het is heel makkelijk om iets moeilijker te maken, maar heel moeilijk om iets makkelijker te maken’. In het moeilijk maken zijn de meeste economen zeer bedreven, zo goed dat de meeste mensen afhaken zodra het woord economie valt. En dat, zo blijkt uit Economix, is niet verstandig.

Neem nu het populaire idee van de 'vrije markt', gedacht en beschreven door Adam Smith, filosoof en schrijver van The wealth of nations (1776). ‘Het idee van Smith dat de markt ORDE kan scheppen zonder dat iemand ORDERS geeft, is sindsdien de kern van het economisch gedachtegoed’ vertelt de stripversie van Goodwin, als hij op pagina 25 de personificatie van The wealth of nations aanbidt. ‘Maar,’ vervolgt de getekende Goodwin, ‘soms lijkt het alsof mensen meer tijd spenderen aan het VEREREN dan aan het LEZEN van Adam Smith. Smith had ook ANDERE dingen te zeggen, die grotendeels zijn vergeten’. Via tekst, maar vooral via de tekeningen worden dan een aantal van die 'vergeten' dingen van Adam Smith uitgelegd:



Het nut van 'het aftoppen van rente' volgens Adam Smith en wat het is, is in vier plaatjes verteld. Simpel, doeltreffend, duidelijk. Over winsten had Smith ook een mening...



En hij had een mening over vakbonden, kapitalisten, over wat de overheid zou moeten regelen, want ‘markten zullen geen wetten afdwingen, grenzen verdedigen of publieke goederen leveren zoals het schoonvegen van de straten […]’. Maar dat niet alleen, hij vond dat de overheid ‘loonarbeiders moest beschermen [...], de banken eerlijk moest houden, [...], ziekten moest indammen, onderwijsnormen moest opstellen [...] en zelfs openbaar amusement moest bieden’. En dit is nog maar het prille begin van Economix. Er volgen nog veel meer economen, economische ideeën en misvattingen, begrippen en termen, die allemaal op dezelfde grappige maar vooral begrijpelijke wijze worden uitgelegd.



In acht afzonderlijke delen vertelt Goodwin over 'de economie', te beginnen met De onzichtbare hand (Het verre verleden tot 1820) en eindigend met De wereld nu (2001 en daarna). Het is enigszins chronologisch omdat er regelmatig een begrip of idee wordt geïntroduceerd in het ene hoofdstuk dat in latere tijden nogmaals aandacht krijgt. In de loop van de tijd komt de nadruk steeds meer op de (uitwerking van) economische ideeën in de Verenigde Staten te liggen. Dat is niet zo'n groot nadeel als het lijkt, want de invloed van de Verenigde Staten op het Europese economische denken en handelen is enorm.

Aan alles kun je merken dat Goodwin begrijpt wat er nodig is om een ander de wondere wereld van de economie uit te leggen; hij maakt daarbij dankbaar gebruik van het gegeven dat hij zelf met 'nul' kennis aan dit onderwerp begonnen. De bronnen die hij gebruikt heeft, zijn terug te vinden in het uitgebreide literatuuroverzicht achterin. Op zijn website, economixcomix.com, heeft Goodwin nog veel meer informatie staan, waaronder het onderdeel References waar je per combinatie van pagina en panel de referentie naar de bron terug kunt vinden. Hoeveel moeite er in dit boek gestoken is om alles zo begrijpelijk te maken, vertelt Goodwin niet, maar als Jos de Blok gelijk heeft dan doet Economix vermoeden dat dat hij er kei- en keihard aan gewerkt heeft. Met resultaat, want wat is economie eigenlijk simpel.

Gelezen en gerecenseerd voor Hebban.nl.

View all my reviews