Een rustig quantumweekend In Einsteins achtertuin

Moe van allerlei nare gebeurtenissen en moe van internet, besloot ik me dit weekend terug te trekken uit deze wereld en met Amanda Gefter - en haar vader - op zoek te gaan naar de werkelijke wereld en, zo die bestaat, te ontdekken waar die vandaan komt, in de hoop dat het daar allemaal wat aardiger zou zijn.

Die hoop werd ingelost: het is 'daar' aardiger, en op een goede en leuke manier spannend. En mooi! Want zeg nu zelf, dit is toch mooi?

Dit zwarte gat kan iedereen zien, in werking zien en iedereen kan zelfs de afdaling naar de singulariteit meemaken. Het is namelijk te zien in de film Interstellar, waaraan de theoretisch-fysicus Kip Thorne heeft meegewerkt. Die film heb ik anderhalve week geleden gezien (spectaculair, aanrader!), omdat ik van allerlei kanten had gehoord en begrepen dat het niet alleen een goede, spannende film was, maar dat vrijwel alles wat er gebeurt wetenschappelijk onderbouwd is. Zo is bovenstaand plaatje niet zomaar een fantasietje van een zwart gat (hoewel...), maar

[...] the most accurate simulation ever of what a black hole would look like. It's the product of a year of work by 30 people and thousands of computers.

Al dat werk is verricht op basis van de wiskunde van Kip Thorne, waarover in How Building a Black Hole wordt gezegd:

Thorne sees truth. Nolan, the consummate image maker, sees beauty. Black holes, even fictional ones, can warp perception.

Dat de samenwerking tussen kunst en wetenschap regelmatig waardevol is, blijkt ook in dit geval zoals o.a. in Zwarte gaten en wormgaten te lezen is:

De simulatie was bovendien zo nauwkeurig dat Thorne op iets onverwachts stuitte. ‘We ontdekten een vreemd, prachtig, complex lichtpatroon in onze simulatie’, zegt hij. ‘Daarin zien we verschillende keren patronen van de achterliggende sterren en de achterliggende hemel.’ Maandenlang dachten Thorne en de special effects bouwers dat er een fout in hun software zat. ‘Maar we bleven er maar op uit komen, we konden dit effect niet weg krijgen’, zegt Thorne. Op een gegeven moment realiseerde hij zich dat het een gevolg was van de speciale relativiteitstheorie die zorgde voor vreemde tijdseffecten rond het zwarte gat. Maar, voegt hij eraan toe: dat is nog maar een vermoeden. ‘Dit is een mysterie dat nog opgelost moet worden.’

Thorne verwacht daar echter wel een wetenschappelijke publicatie aan te kunnen wijden. Samen met een andere publicatie over hoe de simulatie wiskundig in elkaar steekt, kan Thorne dankzij zijn werk aan Interestellar tweemaal een artikel indienen bij een vakblad – een overwachte bonus bij een project voor een Hollywoodproductie.

Ik heb niet alleen naar Interstellar gekeken, maar de afgelopen weken heb ik ook gekeken en geluisterd naar bijvoorbeeld het fantastische college over Het allerkleinste van Robbert Dijkgraaf, het al wat oudere (uit 2009) De wondere wereld van kwantummechanica van Leo Kouwenhoven, The elegant universe (I, II en III) waarin Brian Green e.e.a. vertelt over snaartheorie.

Tussen al die colleges en filmpjes en podcasts door, heb ik natuurlijk ook nog uren en uren gelezen in Amanda Gefters rete-interessante, vaak grappige en (ver)duidelijke(nde) boek. Van kwamtumratten die boeken op de grond gooien (Interstellar!!) tot een studente natuurkunde die uitlegt dat ...

Nee, ze maakte geen grapje....

Het was een aangenaam weekend. Jammer dat het voorbij is, maar gelukkig heb ik nog wat bladzijden en filmpjes te gaan, want zeg nu zelf.. een lezing met als titel Science of Fiction moet toch worden afgeluisterd en bekeken?