Monsterproof van Daniël Dee

Monsterproof by Daniël Dee
My rating: 5 of 5 stars

Vanmorgen las ik Monsterproof van Daniël Dee uit, liet wat ik net gelezen had bezinken en probeerde vervolgens te bedenken wat ik over deze dichtbundel zou kunnen vertellen. Ik kwam er niet helemaal uit en bladerde ter afleiding door het het boekendeel van de website van The Guardian. Daar kwam ik een verhaal over 'ruïneporno' tegen: schitterende foto's die iets naars, en soms ook iets mafs hebben. Een van de links in het artikel verwijst naar de site van Robert Polidori, waar onder andere foto's te zien zijn van New Orleans nadat de orkaan en het water daar hebben huisgehouden. Toen ik onderstaande foto zag, dacht ik direct: dát is het. Deze foto geeft in één beeld weer, hoe de gedichten in deze bundel op mij overkomen.

Robert Polidori, uit After the flood

De meeste van Dee's gedichten roepen bij mij beelden op zoals hierboven: krankzinnig, tragisch, soms een glimlach, zwart. Maar er zijn een paar gedichten waar het zwarte en tragische ontbreekt, die zelfs lieflijk zijn te noemen, zoals Foto uit de Dee-collectie:

Het mooie uitzicht op de Schie is niet zichtbaar.
Evenmin de ruimte die ons huis werkelijk had.
In het trapgat staat de grote koelkast klem.
Zo'n grote Amerikaanse koelkast die ik altijd
al wilde met een ijsblokmaker. Hij kan niet meer
omhoog of omlaag. Daarvoor sta ik te vloeken
tegen mijn persoonlijke demonen buiten beeld.
Ik was liever lethargisch gebleven, maar er kwam
een vrouw. Mijn lieve vrouw die achter
de koelkast staat. Haar paarse rok is net te zien.
Ze is drie maanden zwanger. Wie de foto
genomen heeft kan ik me niet meer herinneren.
Ik dacht dat wij in die tijd altijd met ons tweeën waren.

Daniël Dee, sinds vorig jaar stadsdichter van Rotterdam, is gaan dichten omdat hij een bundel van die mafkees van een J.A. Deelder las, zoals hij in de video hieronder vertelt.

Hoewel Dee beslist geen kopie van Deelder is, zijn er toch een paar overeenkomsten waarvan het feit dat de gedichten voorgedragen moeten worden er één is. Maar ook de harde, droge humor kom je bij beiden tegen. Daarvan getuigt bijvoorbeeld het gedicht Zoenoffer

lieverd luister er is geen reden om mij niet terug te nemen
ik ben niet meer zo voorspelbaar vervelend als een kleuter
die zijn spruitjes met lange tanden in een open mond kauwt

weet je nog dat leuke jurkje op de markt dat niemendalletje
paars met bloemetjesmotief hier ik heb het voor je gekocht
ik ben veranderd meer dan je denkt

mijn leven is een knoeiboel ik kan dit niet alleen
en laten we wel zijn jij ook niet al ben je nu de prinses maar ik
ben bekend met de verrotting onder jouw schoonheid

je valsheid je zeuren je onredelijke nukken door merg en been
krassende nagels over een schoolbord ik ken de geur van je
zweetvoeten de stoppels op je benen het pluis in je navel

en dan je gezeik soms ben je net mijn moeder dat neem ik terug
als jij mij terugneemt van ma zul je geen last meer hebben
beloofd ik ken je afkeer als ze je weer eens tochtige vaars noemt

dat zal nooit meer gebeuren in deze dichtgetapete plastic tas
van bas van der heijden heb ik een gift voor je een zoenoffer
jouw plaaggeest haar hoofd

 Als dit niet vergelijkbaar is met een lichtknopje met bloemetjesmotief op een schimmelmuur, dan weet ik het niet meer....