Animal Farm van George Orwell en Odyr

Animal Farm: The Graphic Novel by Odyr
My rating: 4 of 5 stars





All animals are colourful but ...

Een van de bekendste boeken in de wereldliteratuur is onderhanden genomen door de Braziliaanse illustrator Odyr, die eerder al samen met dichteres Angélica Freitas de graphic novel Guadalupe uitbracht en in samenwerking met scriptschrijver Lobo Copacabana. In deze graphic novels beperkte Odyr zich tot zwart-witte panels, maar dit keer niet.
Voor Animal Farm, het meesterlijke, en na 1984, bekendste boek van George Orwell heeft hij de tekeningen met acrylverf gemaakt, met als gevolg dat vrijwel elke pagina een kunstwerk om in te lijsten is geworden.  Voor de tekst is gebruikgemaakt van de bestaande vertaling van Animal Farm door Anthony Ross, herzien door Aart Aarsbergen, terwijl Sander Patelski de typografie voor zijn rekening nam. Dat laatste is niet onbelangrijk, en zeker niet als het gaat om een adaptatie van een bestaand boek, omdat - als het niet goed gebeurt - de tekst een storende invloed heeft op de afbeeldingen en dus het verhaal. Patelski heeft goed werk afgeleverd, zoals hierboven en hieronder te zien is, want het is alsof Animal Farm zo geboren werd. Daarom is het makkelijk om hem (en de redactie) het smetje op de laatste pagina te vergeven, waar zeggen in een zegen veranderde. 

Animal Farm, geschreven tijdens WOII, werd gepubliceerd in 1945 op het moment dat de Sovjet Unie onder Stalin als bondgenoot werd beschouwd door de geallieerden. Dat veroorzaakte toen nogal wat opschudding, want het was duidelijk dat Orwell Stalin en zijn communistische partij ongenadig op de hak nam. De satire is echter zo briljant geschreven, dat het verhaal van Napoleon, Sneeuwbal, Bokser en al die andere dieren de Sovjet Unie ruim overleefde en nu nog gebruikt wordt om bloot te leggen hoe dictators en dictaturen werken.

Of de dictator nu van links of rechts komt, de opstand door populisten of nationalisten of kapitalisten is begonnen, door groepen met goede of met slechte bedoelingen, uiteindelijk komt er altijd een Napoleon met zijn leger van honden en zijn de Boksers van deze wereld, als ze helemaal opgebruikt zijn, nog slechts goed voor de vilder. 

All

animals
are equal
but someanimals are
more equal
than others  

In witte kalk op de zijkant van de schuur staan bovenstaande woorden geschreven. Woorden die niemand die Animal Farm leest ooit vergeet. Niet eens om wat ze betekenen, maar omdat ze alles wat goed, aardig, fatsoenlijk, en beter is, vervangen en daarmee verraden. Openlijk, zonder enige schaamte. Alleen al daarom is, was en blijft Animal Farm geweldig verhaal.

Odyr heeft de kracht van het origineel uitstekend weten te omlijsten met zijn uitbundige verfstreken die zich vaker niet dan wel laat begrenzen door panelen. Hij slaagt er met deze graphic novel in Orwells satire opnieuw en bijzonder kleurrijk in het zonnetje te zetten. Een ondergaande, bloedrode zon, weliswaar, waardoor die witte kalkletters op die muur nog even oplichten als een waarschuwing. Voor Sneeuwballen en Boksers, voor aanhangers van het animalisme of welk isme dan ook, voor alle dieren of ze nu op twee, vier of meer poten lopen.

Gelezen en gerecenseerd voor Hebban.nl

View all my reviews

Cheshire Crossing van Andy Weir en Sarah Andersen

Cheshire Crossing by Andy Weir
My rating: 3 of 5 stars

Cheshire Crossing, of hoe een uitstekend idee en geweldige tekeningen nog geen fantastisch verhaal maken

Andy Weir, schrijver van The Martian (verfilmd onder dezelfde titel) en het vorig jaar verschenen Artemis, schrijft graag fanfiction, zo vertelt hij in het voorwoord van Cheshire Crossing. Hij is vooral dol op cross-overs: peinzen over wat er zou gebeuren als Daleks ineens zouden rondlopen in een aflevering van Star Trek, bijvoorbeeld. Of over Alice en wat er van haar terecht is gekomen na alles wat er gebeurde in Wonderland. Hoe zouden al die gruwelijke avonturen en al die doden haar verdere leven hebben beïnvloed? Wat voor puber zou zij zijn? En Wendy, die ook het nodige heeft meegemaakt in Neverland, net als Dorothy in Oz? Wat voor meiden zouden het zijn geworden en wat zou er gebeuren als ze elkaar in een kostschool zouden ontmoeten? Hij werkte dit idee uit in een webcomic waarvan de eerste aflevering verscheen in juni 2006 en de vierde en laatste in januari 2008. Weir verdiende er een ‘eervolle’ vermelding mee in de Bad Webcomics wiki: “A well-meaning crossover story with art so bad, it craps all over the story execution.”



Weir is het daar roerend mee eens en heeft het maken van webcomics jaren geleden al aan de wilgen gehangen. Zijn succes met The Martian zorgde er echter voor dat zijn oude comics – die nog op zijn website staan – werden opgesnord door zijn uitgever. Die vond de verhalen best aardig, maar was het met Weir (en de Bad Webcomics wiki) eens dat het tekenen aan een ander moest worden overgelaten.

Sarah Andersen, bekend van Sarah’s Scribbles, werd benaderd en zij wilde graag aan dit project meewerken. Ze is dol op oude boekillustraties en gek met (klassieke) sprookjes en vormgeving uit het midden van de vorige eeuw en dat zie je terug in haar tekeningen. Het verschil met de oorspronkelijke webcomic is groot. Dat is maar goed ook, want Andersens tekeningen maken Cheshire Crossing aantrekkelijk en zorgen ervoor dat je blijft doorlezen. Weir liet in Artemis al zien moeite te hebben met het uitwerken van personages en het schrijven van geloofwaardige dialogen en dat zien we helaas ook weer in Cheshire Crossing. Gelukkig geeft Andersen alle personages een eigen uiterlijk en een eigen expressie, zodat dat gebrek aan eigenheid minder opvalt. Met de hulp van Alison George, Kayla Bickers en Dojo Gubser, die de inkleuring voor hun rekening namen, en de elegante lettering van Dave Lanphear kreeg Cheshire Crossing van Andersen een unieke, opvallende visuele stijl die soms aan manga’s doet denken, terwijl er tegelijkertijd geen enkele twijfel over kan bestaan dat dit een Noord-Amerikaanse strip is.



Naast de drie bekende hoofdpersonen, zit het verhaal vol met personages die iedereen kent uit Oz, Wonderland en Neverland, zoals Mad Hatter, Cheshire Cat, de King en Queen of Hearts, Peter Pan, Tinkerbell, Scarecrow, Tik-tok (Tin man), Captain Hook en de Wicked Witch of the West. Het is Alice die het dunne verhaal op gang brengt door de schoenen van Dorothy te pikken om zich daarmee naar Oz te verplaatsen, ongewenst vergezeld door Wendy die haar probeert tegen te houden en daardoor meegetrokken wordt. De aankomst van beiden wordt door de Wicked Witch opgemerkt die daardoor op – dodelijke – ideeën komt en haar kans schoon ziet wraak te nemen op Dorothy. Dwars door drie magische werelden heen zoekt en jaagt uiteindelijk iedereen op iedereen, krijgen Captain Hook en de Wicked Witch een verhouding, vliegt Peter Pan met kriebels in zijn buik als Alice in zijn nabijheid is en tracht de – van een vliegende paraplu voorziene – Nanny van de meiden overal hulp te bieden.

Het is aan Andersen te danken dat ik hoop dat Cheshire Crossing een vervolg krijgt, met – alsjeblieft – een tekstschrijver die wel in staat is om goede dialogen te schrijven en diepte aan te brengen in de karakters. Bedank Weir netjes voor zijn uitstekende idee, maar geef Andersen een andere tekstschrijver of de kans om de meiden echt tot leven te brengen.
Recensie is eerder geplaatst op 9ekunst.nl


View all my reviews