Eland van Lykele Muus

Eland by Lykele Muus
My rating: 4 of 5 stars

"Om niet verdrietig te zijn, moest je dus geen geheimen hebben."

Daniel leert al op jonge leeftijd dat het niet verstandig is om geheimen te hebben, omdat het alle betrokkenen verdrietig maakt. Tegelijkertijd weet Daniel, door de tijd die hij in de bibliotheek van zijn moeder doorbrengt met het lezen van de daar beschikbare boeken, dat mensen "die boeken maakten, konden tenminste verzinnen, liegen en opschrijven wat ze maar wilden. Als Daniel dat nou ook eens zou kunnen, dan werd het een stuk makkelijker om in het echt géén geheimen te hebben."

Zorgen dat je geen geheimen hebt, is niet hetzelfde als altijd en overal de waarheid vertellen, maar het komt er dichtbij en het is beslist niet makkelijk om altijd maar een open boek te zijn. Toch slaagt Daniel er heel behoorlijk in om zich aan zijn voornemen te houden. Anderen, zoals zijn vader en moeder die denken dat geheimen aangevuld met stilzwijgen uit schaamte voor of piëteit met anderen uiteindelijk het beste is voor iedereen, merken op den duur dat dat niet zo is.
Toch lijkt niemand daarvan te leren en heeft vrijwel iedereen rond Daniel iets te verbergen. Dat dat voor soms tragische misverstanden en ruzies zorgt, is onvermijdelijk. Zo is Daniel ervan overtuigd dat zijn vriend Rens boos op hem is omdat Jasmijn, het meisje waar Rens verliefd op is, contact met Daniel heeft gezocht omdat ze Daniel leuk(er) vindt. Daniel biecht dat direct op aan Rens en meldt daarbij dat hij ook verliefd op haar is. Maar Rens is niet boos. Niet op Daniel en niet op Jasmijn. Er is een andere reden dat Rens zich heeft teruggetrokken. Een reden die hij verborgen heeft gehouden voor Daniel. Uit schaamte.

Daniels observaties worden gepresenteerd in de vorm van korte hoofdstukken, die worden afgewisseld door de belevenissen van het echtpaar Goetmakers en een enkele keer door de observaties van anderen, zoals zijn vader. De heer Goetmakers heeft baby Daniel geopereerd, nadat deze van de ontwikkelvloeistof had gedronken in het fotoschuurtje van zijn vader. Dat is de eerste keer dat zij elkaar ontmoeten, maar er volgen meer ontmoetingen, waarvan de laatste ontmoeting als gevolg van - natuurlijk - een geheim nogal heftig verloopt. De al behoorlijk op leeftijd zijnde Goetmakers en zijn jongere vrouw Leonoor zijn dol op elkaar en zijn in staat om alles wat er in hun hoofd opkomt te realiseren:

"Dokter Goetmakers had plannen. Er was al een tijdje niets meer aan het huis veranderd. Hij zou de schuur verbreden. Er kon eigenlijk ook nog wel een carport bij, vond hij.
'Mij best, maar dan wil ik een facelift.'

De - vaak korte - hoofdstukken waarin de Goetmakers gevolgd worden, zijn heerlijke, spitsvondige, bijna maar net niet karikaturale inkijkjes in een zorgeloos lijkend leventje dat op den duur toch ook zo zijn problemen en probleempjes oplevert.

Lykele Muus heeft een geweldig fijn, leesbaar en onderhoudend debuut geschreven, waar - als ik de deelnemers van de leesclub mag geloven en waarom zou ik dat niet mogen? - iedereen van kan genieten. Of je nu van thrillers of fantasy of feel good of literaire romans houdt, Eland zorgt ervoor dat je van Daniel gaat houden. En van broertje Pepijn, oppas Winnie, vader Leon, vriend Rens en om enorm de pest te krijgen aan een enkele naarling(e). Wat is het toch heerlijk als je zo kunt liegen en bedriegen!

View all my reviews

De tien schrijvers van Laura Witte van Pasi Ilmari Jääskeläinen

De tien schrijvers van Laura Witte by Pasi Ilmari Jääskeläinen
My rating: 4 of 5 stars

De intrigerende aanbeveling ‘Voor lezers van Donna Tartts De verborgen geschiedenis met een vleugje Twin Peaks’ die op de achterkant van De tien schrijvers van Laura Witte staat, is enigszins begrijpelijk, maar zet je toch op het verkeerde been. Het dorpje Haazenrugge, waar het verhaal van Ella Amanda Milana zich afspeelt, heeft in de verte wel wat van Twin Peaks, maar de overeenkomsten met het boek van Tartt zijn te oppervlakkig om juist te zijn. Dat geeft niets, zolang je kunt vergeten dat dat beloofd is en je je wilt overgeven aan het eigenaardige verhaal van de tien schrijvers waaruit het genootschap van Laura Witte ooit bestond.

Pasi Ilmari Jääskeläinen (1966) maakt al op de eerste pagina duidelijk geen rechttoe rechtaan realistisch verhaal te willen vertellen: "Eerst was de lezeres verbaasd, en vervolgens beledigd, toen een misdadiger met de naam Raskolnikov ineens midden op straat voor haar ogen werd vermoord. Sonja, de goedhartige prostituee, schoot hem in het hart. Het gebeurde halverwege een opstel over een klassieker van Dostojevski.

De naam van de lezeres was Ella Amanda Milana. Ze was zesentwintig jaar oud en bezat onder andere fraai glooiende lippen en defecte eierstokken."

De leerling door wiens opstel Ella zo beledigd is, overhandigt haar zijn uit de bibliotheek geleende boek, opdat "Mevrouw de invalkracht" daarmee zelf kan controleren dat de plot is zoals hij het beschreven heeft. Ella bladert het boek door en constateert dat de leerling inderdaad heeft beschreven wat er in deze Misdaad en straf gebeurt. Ze neemt het boek mee naar de lokale bibliotheek, waar blijkt dat de Ingrid Katter, bibliothecaresse én schrijfster én lid van het Literair Genootschap van Haazenrugge, niet verbaasd is. Zij weet precies wat er aan de hand is, maar is niet direct genegen dat aan Ella uit te leggen.

Dat boeken in Haazenrugge regelmatig spontaan van plot veranderen is slechts een van de vele mysteries waarmee de bewoners van Haazenrugge moeten leven. Wat te denken van al die verschillende soorten geesten in de tuinen, vijvers, meren en bossen? Waarom lopen al hun honden weg en verzamelt een groot deel daarvan zich bij het huis van Martti Winter, een ander, enigszins gezet, lid van het Literair Genootschap? Hoe is het mogelijk dat Laura Witte in het niets verdwijnt, ten overstaan van een grote menigte feestvierders? En waarom moet dat uitgerekend gebeuren op het moment dat Ella zich mag aansluiten bij dat selecte, door Laura Witte uitverkoren, groepje schrijvers van het Literair Genootschap? Waarom heeft Laura Witte zo lang gewacht met het invullen van de tiende plek in het genootschap? En wat is er eigenlijk gebeurd met het oorspronkelijke tiende lid van het genootschap, de zo talentvolle, maar wat vreemde Oskar Zuidersparre?

Aan mysteries geen gebrek, aan ontrafelingen daarvan wel. Accepteer Haazenrugge en zijn inwoners zoals het is, verwonder je nergens over, ga vol mee in het spelen van Het spel dat door de leden van het genootschap 'gespeeld' wordt en geniet vooral van het spel dat Jääskeläinen met jou, de lezer, speelt. De tien schrijvers van Laura Witte weigert zich in één (genre)hokje te laten duwen, omdat het onder meer zowel magisch realistisch elementen, als thrillerelementen in de vorm van verdwijningen en - wellicht - een moord bevat. Dat is echter allemaal bijzaak. De tien schrijvers van Laura Witte is vooral een verhaal over schrijven en schrijvers, over de wijze waarop mensen, en vooral schrijvers, met elkaar omgaan, over inspiratie, en over de wijze waarop fantasie en werkelijkheid elkaar beïnvloeden. Nee, Jääskeläinen is geen Tartt, en ook geen David Lynch of Mark Frost. Jääskeläinen is Jääskeläinen en dat is meer dan genoeg.

Gerecenseerd voor Hebban.nl

View all my reviews